Een rustige dagbesteding is essentieel voor mensen met ernstige meervoudige beperkingen. Maar hoe vaak wordt zo’n dag niet onderbroken voor een behandeling van een fysiotherapeut, logopedist of verpleegkundige? Susanne Krisse, directeur van De Berkelhof, koos ervoor om medewerkers speciaal op te leiden om bepaalde zorghandelingen zelf uit te voeren. ‘Eén paar handen per cliënt’ is het streven. Moeder Melanie: “Deze manier van denken creëert kansen voor mijn dochter.”
“Fieke heeft zo veel baat bij vertrouwde gezichten. Daardoor geniet ze dubbel van de dagbesteding.”
Ook aan de slag met Eén paar handen?
Zorgorganisatie De Berkelhof kreeg meerdere verzoeken van ouders die voor hun kinderen met EMB een passende vorm van dagbesteding wilden, zoals werken met dieren op een boerderij. “We zijn gaan kijken hoe we zo’n dagbesteding konden faciliteren”, vertelt Susanne. “Zo hebben we een boerderij-erf ingericht als dagbestedingsplek. Daarbij moesten we zorgen voor een toiletruimte waar mensen met een rolstoel terecht kunnen. Er moest een tillift komen en een plek waar cliënten tot rust kunnen komen. Maar nog belangrijker was dat op de dagbesteding voorbehouden handelingen konden worden uitgevoerd. Zo is het idee ontstaan: kunnen we de zorg van de verpleegkundige, logopedist en fysiotherapeut niet integreren? Zodat een klein expertiseteam al die handelingen kan uitvoeren?”
“Zo is het idee ontstaan: kunnen we de zorg van de verpleegkundige, logopedist en fysiotherapeut niet integreren?”
Voordeel van zulke geïntegreerde zorg is dat medische handelingen en behandelingen op de dagbesteding zelf kunnen plaatsvinden. “Als iemand vanaf de dagbesteding naar de fysiotherapeut moet, betekent dat zo een uur onderbreking”, vervolgt Susanne. “Dat is heel belastend voor mensen met EMB. Daar komt bij dat mensen met EMB al met veel verschillende zorgverleners te maken hebben. Terwijl ze juist gebaat zijn bij begeleiders die hen echt goed kennen en hun signalen goed lezen en begrijpen. Zo kregen we het idee voor ‘Eén paar handen’. Daarmee kunnen we de kwaliteit van de communicatie bewaken. Belangrijk, want hoe beter de cliënt wordt begrepen, des te beter hij of zij zich voelt.”
Ouders spijkeren begeleiders bij
Om het idee uit te werken is De Berkelhof samen met de ouders gaan kijken wat hun kind nodig heeft aan extra zorg. “Zij hebben de beste band met hun zoon of dochter en weten wat goed is voor hem of haar”, aldus Susanne. “Daarom vinden wij het belangrijk dat ouders hun kennis delen en onze begeleiders bijspijkeren als het gaat om de verzorging van hun kind. Wij zien ouders als professionals op het gebied van hun eigen kind. Die houding maakt het verschil.”
“Wij zien ouders als de professionals op het gebied van hun eigen kind. Die houding maakt het verschil.”
Die houding is ook precies wat Melanie aanspreekt. Haar dochter Fieke (19) heeft een ernstige meervoudige beperking: “Alle organisaties zeggen dat ze de behoefte van de cliënt centraal stellen. Maar het ook doen is helemaal niet vanzelfsprekend. Bij De Berkelhof zijn ze echt gaan redeneren vanuit de cliënt. Communicatie is daarbij de sleutel. Als ouder weet je hoe je signalen van je kind moet lezen en weet je wat je kind wel en niet wil. Vaste begeleiders leren die signalen ook. Daarom vind ik het zo ontzettend fijn dat De Berkelhof ging werken met één klein betrokken team rondom de cliënt. En dat begeleiders daarvoor wilden bijleren.”
“Ontzettend fijn dat De Berkelhof ging werken met één klein betrokken team rondom de cliënt. En dat begeleiders daarvoor wilden bijleren.”
Oefeningen worden onderdeel van alledag
Toen De Berkelhof de behoeften van de cliënten samen met de ouders geïnventariseerd had, is gekeken welke handelingen de begeleiders daarvoor moeten kunnen uitvoeren. “We hebben bijvoorbeeld cliënten met maagsondes. Als de sonde eruit getrokken is, moet deze binnen twee tot drie uur vervangen worden. Dan kun je een thuiszorger bellen. Die komt zodra ze tijd heeft en moet in een kwartiertje de sonde vervangen. Maar het kan zijn dat de cliënt dan net onrustig is. Als de begeleider zo’n verpleegkundige handeling zelf zou kunnen uitvoeren, kan hij of zij de sonde vervangen als de cliënt eraan toe is. Dat zorgt voor rust.”
Hoewel De Berkelhof door corona nog niet alles kon realiseren wat ze wilde, heeft een aantal begeleiders van De Berkelhof wel al een paar verpleegkundige handelingen geleerd. “Ze gaan daarvoor naar een thuiszorgorganisatie die lessen in deelhandelingen aanbiedt. Deze organisatie fungeert ook als achterwacht waar begeleiders op terug kunnen vallen. Ook hebben we nu een HBO-verpleegkundige in dienst, die mensen kan bekwamen en opleiden. Verder is er een fysiotherapeut die begeleiders leert hoe ze oefeningen kunnen doen met een cliënt, zoals loopoefeningen of kniebuigingen en -strekkingen. Begeleiders hebben dan de bevoegdheid om met deze ene cliënt die specifieke oefening te doen. De fysiotherapeut blijft checken of het goed gaat. Het voordeel is dat de oefeningen nu in de dagelijkse handelingen ingepast worden, zonder dat daar een extra zorgverlener voor moet komen. De oefeningen worden onderdeel van alledag.”
“Het voordeel is dat de oefeningen nu in de dagelijkse handelingen ingepast worden, zonder dat daar een extra zorgverlener voor moet komen.”
Spirit waait naar woongroep
Medewerkers waren snel enthousiast over de nieuwe manier van werken. “Ze vinden het geweldig”, zegt Susanne. “De begeleiders denken nu meer mee op vraagstukken, ze kunnen en mogen meer, het maakt hun werk breder. De spirit van deze aanpak waait nu zelfs over naar de woongroep.”
“De Berkelhof biedt Fieke een veilige omgeving. Medewerkers kunnen medisch handelen. En er is veiligheid in de zin van directe betrokkenheid.”
En ook moeder Melanie is enthousiast. “Fieke heeft zo veel baat bij vertrouwde gezichten. Daardoor geniet ze dubbel van de dagbesteding. De Berkelhof biedt Fieke een veilige omgeving. Medewerkers kunnen medisch handelen als dat nodig is en er is veiligheid in de zin van directe betrokkenheid. Deze manier van denken creëert kansen voor mijn dochter. Ik zie nu voor het eerst dat er in de toekomst wellicht een beter plekje voor Fieke is dan thuis. Dat had je me een jaar geleden echt nooit horen zeggen.”
Deel deze pagina via:
